شنا و سلامتی
ورزش شنا مانند ورزش های دیگر مزایا و فواید زیادی برای بدن دارد. ویژگی برتر شنا این است که این ورزش در آب انجام می شود و محیط آبی برای درمان بسیاری از ناراحتی های جسمی مناسب است.
دراین مقاله به شرح مختصری از فواید ورزش شنا می پردازیم:
1ـ شنا هیچ محدودیت سنی ندارد و افراد مسن نیز می توانند بدون ناراحتی از شنا کردن لذت ببرند. همینطور شنا باعث بهبود کیفیت خواب می شود.
2ـ شنا تمام عضلات بزرگ و کوچک بدن را درگیر می کند. چهار شنای اصلی (کرال سینه، کرال پشت، قورباغه و پروانه) هرکدام ماهیچه های متفاوتی را درگیر می کند و باعث تقویت آن می شود.
3ـ به دلیل غلظت چندین برابر آب نسبت به هوا، با افزایش قدرت و سرعت شناگر، مقاومت آب نیز افزایش مییابد. نکته جالب این ویژگی این است که شناگر در طول تمرین همواره در تلاش دائم است که بر این مقاومت غلبه کند و این باعث قوی تر شدن او می شود.
4ـ یکی از ویژگی های منحصر به فرد شنا نسبت به ورزشهای دیگر، توانایی فعالیت بدن، بدون فشار زیاد به استخوانهاست. وقتی بدن در آب غوطهور میشود، سبکتر میگردد. وقتی تا کمر در آب فرو میروید، بدن 50 درصد وزنش را تحمل میکند؛ وقتی تا سینه در آب فرو میروید، 25 تا 35 درصد وزنش را تحمل میکند؛ وقتی آب به گردن میرسد، فقط 10 درصد وزن خودتان را تحمل میکنید و 90 درصد بقیه وزن بدن به وسیله آب استخر نگه داشته میشود.
5ـ استخر، مکان مطلوبی را برای کار کردن عضلات سفت و مفاصل دردناک فراهم میکند، خصوصاً اگر دارای اضافه وزن و یا مبتلا به آرتروز مفاصل باشید. ورزش هایی که برای افراد مبتلا به آرتروز (آرتریت) مناسب است، عبارتند از: ورزشهایی که باعث کشش عضلات شوند، ورزشهایی که عضلات را قوی کنند و ورزشهایی که باعث تمرین هوازی شوند. شنا کردن در استخر هر سه نوع ورزش را داراست. اگر آب استخر گرم باشد، برای مبتلایان به آرتروز خیلی بهتر است، زیرا آب گرم، خشکی مفاصل را برطرف میکند و آنها را شل میکند، در حقیقت، آبدرمانی و شنا برای مبتلایان به آرتریت روماتوئید مفیدتر از سایر فعالیتهای ورزشی است.
6ـ ورزش شنا برای استحکام استخوانها بهخصوص در افراد مسن و زنان یائسه مفید است.
7ـ بر خلاف وسایل ورزشی موجود در سالن ورزشی ژیمناستیک که هر بار روی یک قسمت بدن اثر دارند، ورزش شنا بدون نیاز به وسیله ی خاصی، باعث حرکت تمام قسمتهای بدن میشود و مفاصل و رباطها را نرم و انعطافپذیر میکند.
8ـ شنا یک ورزش هوازی است که باعث تقویت مهم ترین عضو داخلی بدن یعنی قلب می شود. شنا بدون وارد کردن کمترین استرس، ضربان قلب را افزایش می دهد و باعث پمپاژ بهتر خونه به سراسر بدن می شود. طبق تحقیقات، ورزش های هوازی از بروز بیماری های قلبی جلوگیری میکند. فشار خون و قند خون را تنظیم می کند و در مقایسه با افرادی که فعالیتی ندارند، تا پنجاه درصد ریسک مرگ و میر را کاهش می دهد.
9ـ جالب است بدانید دانشگاه تایپه تحقیقی روی 101 نفر انجام داد و عملکرد آن ها را قبل و بعد از مدتی که برای شنا کردن آن ها مشخص کرده بود با هم مقایسه کرد. 41 نفر از آنها قبل از شنا، بابت ریتم سریع زندگی، احساس استرس داشتند. پس از مدتی شنا و ورزش، افرادی که هنوز استرس خود را حفظ کرده بودند، تنها هشت نفر بودند. تحقیقات بیشتری در این خصوص نیاز است اما همین تحقیق کوچک اثر آبدرمانی را در کاهش چشم گیر استرس مشخص کرد.
10ـ محیط مرطوب استخرهای داخل سالن، این حضور را به تمرینی عالی برای افراد دارای آسم تبدیل میکند. نه فقط اینکه تنفس حین ورزش یا حتی نگه داشتن آن باعث افزایش کارایی ریه میشود بلکه کنترل تنفس را در فرد تقویت میکند. از سوی دیگر تحقیقات نشان میدهد گاهی شنا کردن به دلیل مواد شیمیایی داخل آب، ممکن است باعث افزایش ریسک آسم شود. با دکتر خود در خصوص ریسکهای شنا کردن صحبت کنید و در صورت امکان، استخری را انتخاب کنید که آب شور دارد و از کلر استفاده نمیکند.
11ـ افرادی که بیماری MS دارند، میتوانند از مزایای شنا بهره مند شوند. در یک تحقیق مشخص شد بیست هفته شنای مرتب، درد را در بیماران دارای MS به طرزی چشمگیر کاهش میدهد و خستگی، افسردگی و ناتوانی را در این افراد پس از این مدت، به طور چشم گیری کاهش می دهد.
12ـ تحقیقات بین گروهی از افراد، که زوال عقل (آلزایمر) داشتند، نشان داد که با یک برنامه مرتب دوازده هفتهای شنا نه تنها حال جسمی افراد را بهتر میکند، بلکه خلق و خو و روان آنها نیز بهبود می یابد.
13ـ زنان باردار نیز میتوانند از شنا کردن بهرهمند شوند. یک تحقیق در حیوانات نشان داد که شنا کردن موشِ مادر در دوره بارداری، باعث افزایش هوش فرزندان پس از تولد شده است. همینطور باعث کم شدن احتمال «کاهش خون و اکسیژنرسانی» به برخی نقاط خاص بدن مادر شده است. جدا از فواید برای کودک، شنا کردن در هر سه دوره سه ماهه بارداری منفعتهای خاص خود را دارد. نتایج یک تحقیق نشان داد شنا کردن حتی در استخرهای کلردار، خطری برای بانوان باردار ندارد. در واقع احتمال زایمان زودرس در زنانی از ابتدای دوره حاملگی تا میانه آن شنا کردهاند، کاهش یافته است. با این حال بسیاری از زنان باردار با محدودیتهای فراوانی در این دوره روبرو میشوند و به همین منظور، بهتر است پیش از برنامهریزی روزهای شنا، با دکتر صحبت شود.
14ـ برخی افراد فکر میکنند که چون دمای آب خنکتر از دمای بدن است، کاهش وزن با یک ورزش آبی مثل شنا، مشکل است. ولی این عقیده اکنون رد شده است و معلوم شده که ورزش شنا، یکی از مهمترین راههای سوزاندن کالری و کاهش وزن اضافی بدن است و برای کنترل وزن در حد مطلوب مناسب میباشد. البته میزان کالری که شما میسوزانید بستگی به فیزیولوژی بدن شما و شدت ورزشی که انجام میدهید، دارد، ولی بهعنوان یک قانون کلی میتوان گفت طی 10 دقیقه شنا کردن: شنای قورباغه 60 کالری، شنای پشت 80 کالری، شنای آزاد 100 کالری و شنای پروانهای 150 کالری میسوزاند. برای افزایش قسمت کالری سوز ورزش شنا، فاصله بین تمرینات سخت شنا و استراحت کردن را در نظر داشته باشید. یک راه برای این نوع ورزش کردن است که 46 متر شنا کنید و 10 ثانیه استراحت کنید، سپس 5/91 متر شنا کنید و 10 ثانیه استراحت کنید، سپس 137 متر شنا کنید و 10 ثانیه استراحت کنید و به همین شکل تا سه مرحله ادامه دهید تا به 275 متر شنا برسید، البته با استراحت بین آنها، وقتی به 275 متر رسیدید، این روند را برعکس کنید. شاید شنیده باشید که میگویند بزرگسالان باید 150 دقیقه در هفته فعالیت بدنی متعادل داشته باشند یا نبودِ آن را با 75 دقیقه فعالیت شدید جبران کنند. شنا کردن، راهی عالی برای درگیر کردن تمام بدن است و میتواند به سیستم قلبی عروقی شما سامان دهد. یک ساعت شنا کردن، تقریباً به اندازه یک ساعت دویدن کالری میسوزاند بدون اینکه به استخوانها و مفاصل شما فشار بیاورد.